Một trong hai xác tàu Trung cổ bí ẩn được tìm thấy ở Thụy Điển. Ảnh: Arkeologerna
Khi phát hiện hai xác tàu buôn thời Trung cổ ở vùng ven biển Baltic, Thụy Điển, vào mùa xuân năm ngoái, các nhà khảo cổ biết rằng sẽ cần nhiều thời gian để tìm hiểu xem chúng là tàu gì và đến từ đâu. Tuy nhiên, có thể họ sẽ tìm ra đáp án nhanh hơn dự kiến vì nhóm chuyên gia từ công ty tư vấn khảo cổ Arkeologerna tại Scandinavia đã xác định được niên đại của chúng, Ancient Origins hôm 4/12 đưa tin.
Theo Arkeologerna, hai con tàu tồn tại từ thế kỷ 14, thời điểm Liên minh Hanse thống trị vùng biển này về mặt thương mại và chính trị. Yếu tố chính giúp các chuyên gia xác định niên đại là mẫu gỗ lấy từ xác tàu.
Quá trình phân tích cho thấy, xác tàu lớn hơn mang tên Varbergskoggen 1 làm từ gỗ được khai thác vào năm 1346. Gỗ làm tàu được lấy từ những khu rừng xa xôi ở Hà Lan, Bỉ và Pháp. Trong khi đó, xác tàu nhỏ hơn có tên Varbergskoggen 2, làm từ gỗ khai thác ở miền bắc Ba Lan vào khoảng năm 1355 - 1357.
Hai tàu buôn thuộc loại tàu phổ biến thời Trung cổ gọi là cog. Đây là loại tàu lớn, có khoang chở hàng rộng, hầu hết trang bị một cột buồm và một cánh buồm vuông lớn. Varbergskoggens 1 và 2 nằm cách nhau chỉ 9 m dưới đáy biển nông gần bờ, một điều cực kỳ hiếm xảy ra.
Các nhà khảo cổ rất hứng thú khi phát hiện hai con tàu chìm cạnh nhau lại đến từ những nơi hoàn toàn khác nhau. Có vẻ chúng chìm cùng lúc do một sự kiện chưa xác định. Một trong hai là xác tàu cog hoàn chỉnh nhất từng được tìm thấy ở biển Thụy Điển đến nay.
Bên trong hai con tàu đắm, các nhà thám hiểm tìm thấy một lượng lớn đồ gia dụng, trong đó có thìa gỗ, thùng gỗ có chạm khắc và giày da. Tất cả số hàng hóa này sẽ được chuyển đi để bán hoặc trao đổi. Nhóm nghiên cứu tại Arkeologerna hy vọng chúng sẽ cung cấp một số manh mối về đích đến và nhiệm vụ của hai con tàu.
Các mẫu đất từ xác tàu có thể cho biết loại thực phẩm nào từng được tích trữ trên tàu. Thông tin này cũng có thể giúp nhóm nghiên cứu xác định vị trí chính xác của các con tàu trước khi gặp nạn. Có lẽ hai con tàu đã chìm cùng lúc, nếu thực sự chúng đang đi cùng nhau vào thời điểm xảy ra thảm họa. Tàu thuyền thời Trung cổ thường chìm do thời tiết xấu kèm theo biển động, va chạm với tàu thuyền khác hoặc đá ngầm, lũ lụt, hàng hóa dịch chuyển do cất giữ bất hợp lý, cướp biển tấn công.
Cog đủ linh hoạt để dùng làm tàu chở hàng hoặc tàu chiến. Chúng có nhiều điểm khác thường về cấu trúc so với những loại thuyền buồm khác thời Trung cổ. Tuy nhiên, cog hiếm khi được bảo tồn lâu. Đây là lý do hai xác tàu đắm được tìm thấy ngoài khơi Thụy Điển thu hút nhiều sự chú ý của các nhà khảo cổ và nhà sử học chuyên nghiên cứu lịch sử Scandinavia thời Trung cổ.
Thu Thảo (Theo Ancient Origins)
