Không biết từ bao giờ, bún ốc trở thành món ăn truyền thống ngày Tết ở Hà Nội. Tuy không xuất hiện trong mâm cúng gia tiên, bún ốc vẫn là món ăn được người Hà thành nhắc tới nhiều dịp đầu năm mới, bất chấp quan niệm dân gian "ăn ốc nói mò", có thể mang lại ý nghĩa không may mắn. Các hàng bún ốc thường nghỉ Tết từ 27, 28 tháng Chạp âm lịch nhưng chỉ tầm mùng Hai mùng Ba, phần lớn đã mở lại để đón thực khách. Trên đường đi chúc Tết, du xuân hay lễ chùa, tranh thủ tạt vào quán ven đường, ăn một bát bún ốc dường như đã trở thành thói quen của nhiều gia đình Hà Nội trong nhiều thập kỷ.
Bún ốc là món ăn thanh đạm, có vị chua thanh, thích hợp để giải ngấy sau những ngày Tết ăn nhiều món giàu đạm, dầu mỡ như bánh chưng, thịt gà, giò, nem rán. Ngoài ra, bún ốc còn có nhiều loại rau sống ăn kèm, giúp cân bằng dinh dưỡng và tốt cho tiêu hóa. Dịp Tết, các hàng bún ốc cũng "mọc lên như nấm" trên khắp các con phố nhưng thực khách sành ăn dường như chỉ mong ngóng những tên tuổi "huyền thoại" mở hàng, trong đó không thể không kể tới bún ốc cô Huê trên phố Đặng Dung và cô Huệ trên phố Nguyễn Siêu.
Bún ốc cô Huê phố Đặng Dung chỉ ngày Rằm và mùng Một hàng tháng. Ảnh: Nguyên Chi
Tọa lạc ở vị trí đắc địa trên phố Đặng Dung, từ quán bún ốc cô Huê, thực khách chỉ cần đi bộ một đoạn ngắn là tới phố Phan Đình Phùng và có thể nhìn thẳng ra di tích Cửa Bắc Hoàng thành Thăng Long. Do đó, địa chỉ này được nhiều thực khách trong và ngoài nước ghé qua, trong đó có cả các nghệ sĩ trong Nam ra Bắc thưởng thức.
Quán bún ốc cô Huê có tuổi đời gần 40 năm, nằm trong một căn nhà nhỏ, không gian khiêm tốn, chỉ kê vừa vài chiếc bàn nhựa. Quán mở cửa từ 6h đến 14h hàng ngày, trừ Mùng Một và ngày Rằm âm lịch. Bát bún ở đây được làm theo hương vị truyền thống, không cho thêm topping thập cẩm, hiện đại mà chỉ trung thành với ốc to hoặc ốc nhỏ, nước dùng trong, vị chua thanh của giấm bỗng, thêm hành lá và cà chua. Sau này, cô Huê cho thêm những viên chả ốc, một sáng tạo mới, để hút thêm thực khách trẻ. Khi ăn, tùy khẩu vị, bún được thêm mắm tôm tạo vị thơm đậm đà, thêm một chút ớt chưng và rau sống.
Bún ốc cô Huệ ở Nguyễn Siêu đông khách từ mùng Hai Tết. Ảnh: Nguyên Chi
Được xem như "chị em" của bún ốc cô Huê ở Đặng Dung, bún ốc cô Huệ ở Nguyễn Siêu mở hàng đầu năm sớm hơn nên đã đón lượng khách khủng từ chiều mùng Hai. Thực khách ngồi la liệt ở hai bên vỉa hè phố Nguyễn Siêu, gần chợ Đồng Xuân, thậm chí chấp nhận chờ đợi, miễn là được thưởng thức bát bún ốc chuẩn truyền thống dịp năm mới. Ngày thường, bún ốc cô Huê đã đông khách, ngày Tết còn "vỡ trận" hơn. Ốc to, món ăn được yêu thích nhất, thường xuyên hết hàng, nên được tiếp tế liên tục để kịp phục vụ thực khách.
Bún ốc ở đây cũng có thành phần y chang bên cô Huê với ốc to, ốc nhỏ và chả ốc, không cho thêm thành phần topping nào khác. Vị nước dùng cũng chua của giấm, hơi ngọt nhẹ của nước ninh xương, thêm chút ớt chưng cay tê, khiến bát bún không có nhiều thành phần cũng trở nên hấp dẫn. Chả ốc ở đây được đánh giá "nhỉnh" hơn bên Đặng Dung một chút, vị ốc đậm và rõ vị hơn. Ốc xay nhuyễn, nặn thành viên rồi rán giòn. Cả hai quán đều bán bún ốc nguội nhưng dịp Tết chỉ có bún nóng, thích hợp với thời tiết se lạnh. Giá bán ngày Tết không biến động nhiều so với ngày thường, một bát đầy đủ có giá 65.000 đồng.
Bài và ảnh: Nguyên Chi
