Theo ARTnews ngày 29/1, công ty nghiên cứu nghệ thuậtLMI Group International, New York, công bố tài liệu dài 458 trang xác định tranh sơn dầu có tên Elimar là tác phẩm của Vincent Van Gogh (1853 - 1890). 20 chuyên gia từ nhiều lĩnh vực gồm hóa học, giám tuyển, luật sở hữu trí tuệ nhận ủy quyền thực hiện quá trình thẩm định dài bốn năm để đưa ra kết luận này.
Năm 2019, LMI mua lại bức tranh để tìm hiểu nguồn gốc nhưng không tiết lộ số tiền mua. Trước đó, bức họa thuộc về nhà sưu tầm đồ cổ ẩn danh - người từng mua tác phẩm với giá 50 USD tại chợ đồ cũ năm 2016.
Tranh có kích thước 45,7 cm x 41,9 cm, mô tả một ngư dân có chòm râu trắng, vừa ngậm tẩu thuốc vừa sửa lưới đánh cá bên bờ biển. Phía bên dưới góc phải tranh có dòng chữ "Elimar", được cho là tên của nhân vật. Ảnh: LMI Group International
Dựa vào các đặc điểm vải canvas, chất sơn và những chi tiết khác, các nhà nghiên cứu kết luận tác phẩm ra đời năm 1889 - thời điểm Van Gogh đang điều trị tại bệnh viện tâm thần Saint-Paul ở miền nam nước Pháp. Giai đoạn này cũng là lúc họa sĩ sáng tác một số kiệt tác như Hoa hạnh nhân (Almond Blossom, 1890), Hoa diên vĩ (Irises, 1889), Đêm đầy sao (The Starry Night, 1889).
Nhóm chuyên gia phát hiện lượng sợi trên vải canvas và phần lớn sơn khớp các loại được sản xuất vào thời của Van Gogh. Họ còn tìm thấy một sợi tóc bị vướng vào tranh, xác định đó là tóc của một người đàn ông. Tuy nhiên, họ gặp khó khăn trong việc so sánh DNA với hậu duệ của Van Gogh do tình trạng "suy thoái" của mẫu tóc qua thời gian.
Theo LMI, Elimar dựa trên một tác phẩm của danh họa Đan Mạch Michael Ancher (1849 - 1927), là một trong nhiều "phiên bản" của Van Gogh vẽ lại tranh của các nghệ sĩ khác. "Công trình phân tích bức họa đặc biệt này mang lại cái nhìn mới mẻ về sự nghiệp của Van Gogh, nhất là khi liên quan việc ông tái hiện sáng tác của những họa sĩ khác", Maxwell L. Anderson - giám đốc điều hành của LMI - cho biết.
Dù nhóm chuyên gia đưa ra bản phân tích toàn diện, Bảo tàng Van Gogh tại Amsterdam, Hà Lan, không công nhận đây là sáng tác của danh họa. Tháng 12/2018, chủ sở hữu trước đó từng đề nghị đơn vị xác nhận tranh thuộc về Van Gogh nhưng bị từ chối. Về kết quả nghiên cứu mới nhất, đại diện bảo tàng phản hồi thông qua tờ People hôm 31/1, cho biết "đã xem xét các dữ kiện mới được đề cập trong cáo báo cáo của LMI group", nhưng vẫn giữ quan điểm trước đây. Hãng tin cho biết nếu Elimar thật sự do Van Gogh vẽ, giá trị tác phẩm có thể đạt 15 triệu USD.
Vincent Van Gogh là danh họa Hà Lan thuộc trường phái ấn tượng, chịu ảnh hưởng từ các họa sĩ Degas, Toulouse-Lautrec, Pissarro và Gauguin. Ông nổi tiếng với những tác phẩm: Hoa hướng dương, Chân dung Bác sĩ Gachet, Chân dung tự họa, Đêm đầy sao, Hoa diên vĩ.
Ông từng là nhân viên công ty kinh doanh nghệ thuật quốc tế, giáo viên, nhà truyền giáo trước khi làm họa sĩ ở tuổi 27. Trong 10 năm, ông vẽ hơn 900 bức tranh nhưng vẫn nghèo khó, sống dựa vào trợ cấp của em trai. Ông tự tử vào tuổi 37. Khi chết, Van Gogh vẫn là một cái tên vô danh trong giới hội họa châu Âu nhưng hiện tranh của ông thuộc hàng đắt giá nhất thế giới.
Phương Thảo (theo ARTnews, CNN, People)
