Sữa Ensure không bán tại VN bị nghi cạnh tranh không lành mạnh

Nhà sản xuất tái khẳng định việc ghi nhãn hạn chế lưu thông không mang tính kỳ thị. Ảnh: N.M

Những nghi vấn nêu trên được đưa ra trong cuộc họp liên ngành đầu tuần này, do Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế) chủ trì, nhằm làm rõ việc ghi nhãn “Not to be sold in Vietnam or Mexico” trên sản phẩm sữa nước Ensure của hãng Abbott.

Tại cuộc họp, đại diện các cơ quan quản lý đều thừa nhận câu chuyện ghi nhãn nêu trên là vấn đề trước nay chưa gặp phải. Ngay cả Nghị định 89 quy định việc ghi nhãn hàng hóa cũng không đề cập đến giới hạn lưu thông thị trường. Do vậy, các đơn vị đều cho rằng rất khó để đánh giá.

Song với việc đặt lợi ích của người tiêu dùng lên trên, các bên đều khẳng định cần làm rõ đằng sau việc ghi dòng chữ "Không bán ở Việt Nam" của nhà sản xuất có dấu hiệu gì liên quan đến hạn chế phân phối thị trường hay không. Nếu không tìm được hướng giải quyết, các doanh nghiệp nhập khẩu khác lẫn người tiêu dùng sẽ thiệt thòi.

Theo đại diện Ban Chỉ đạo quốc gia về chống buôn lậu, kinh doanh hàng giả, gian lận thương mại (Ban Chỉ đạo 389) tính đến 21/3/2014, cả nước có hơn 50 doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng Ensure nước với tổng giá trị lên tới 700 tỷ đồng. Nhưng từ khi sản phẩm Ensure Nutrition Shake ghi thêm vì dòng chữ giới hạn lưu thông, những công ty nhập khẩu trước đó bỗng nhiên trở thành người vi phạm pháp luật (do không được cấp giấy chứng nhận kiểm định).

Bà Trần Phương Lan (Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công Thương) cho biết trước đây Abbott tiến hành phân phối nhập khẩu với nhiều công ty của Việt Nam. Tuy nhiên, khi hãng mua lại nhà phân phối là Công ty TNHH 3A, họ đã có vị thế độc quyền nhất định. 

Về dòng chữ ghi thêm trên nhãn hàng, đại diện Cục Quản lý cạnh tranh cho rằng nếu có thể xem xét ở dưới góc độ cạnh tranh không lành mạnh, mà cụ thể là chỉ dẫn gây nhầm lẫn. “Rõ ràng khi có dòng chữ 'Không bán tại Việt Nam'  trên sản phẩm thì người tiêu dùng không rõ ý nghĩa như thế nào. Chúng tôi thấy rằng nên xem xét dòng chữ này dưới hành vi cạnh tranh không lành mạnh theo Luật Cạnh tranh", bà nói.

Bà Lan cho biết thêm, xác định nhà sản xuất có vi phạm hay không cần thông qua quá trình điều tra và có chứng cứ. Hiện các dữ liệu này chưa đầy đủ để chứng minh việc ghi nhãn là độc quyền thị trường, nhưng trước mắt có thể xem xét ở góc độ cạnh tranh không lành mạnh.

Kết luận cuộc họp, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm khẳng định việc không cấp phép cho những sản phẩm trên nhãn hàng có dòng chữ "Not to be sold in Vietnam or Mexico" là phù hợp với quy định. Cục đề nghị cơ quan quản lý cạnh tranh của Bộ Công Thương thu thập thêm thông tin để làm rõ việc ghi nhãn có dấu hiệu cạnh tranh không lành mạnh hay không để xử lý.

Ngoài ra, Bộ Y tế cho biết sẽ tiếp tục làm việc với Abbott về việc chất lượng sản phẩm Ensure có ghi cụm từ giới hạn lưu thông thị trường, cần thiết sẽ yêu cầu nhà sản xuất thay đổi lại cách ghi nhãn, tránh gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng và đảm bảo công bằng cho các doanh nghiệp nhập khẩu.

Trước đó, tại văn bản gửi cho Cục An toàn vệ sinh thực phẩm, văn phòng Abbott tại Việt Nam tái khẳng định cụm từ trên nhãn sữa Ensure nước chỉ có ý nghĩa xác định vùng thị trường mà nhà sản xuất chưa bán hàng, để lưu ý khách hàng chọn đúng sản phẩm có chất lượng, không bị làm giả; hoàn toàn không mang tính kỳ thị.

Đối với việc phân phối, Abbott tại Việt Nam cho rằng, các kênh không được ủy quyền chứa đựng nhiều nguy cơ cho sản phẩm và sức khỏe người tiêu dùng. Do vậy, nhà sản xuất có quyền lựa chọn một nhà phân phối thỏa mãn các yêu cầu về bảo quản, vận chuyển sản phẩm...

Thành Tâm