Tác phẩm của đạo diễn Đào Thanh Hưng góp mặt trong chương trình Colors of Asia (Sắc màu châu Á) hồi cuối tháng 11. Nội dung xoay quanh A Lừ, một thành viên trong đội bóng ở Tà Xùa. Chàng trai người Mông 20 tuổi, có vợ và hai con. A Lừ mê sút bóng nhưng bị bắt làm thủ môn do đá kém nhất nhóm.
Trích đoạn mở đầu phim tài liệu "Sân bóng trên mây". Video: NHK
Giống như nhiều người Mông khác trong khu vực, A Lừ kiếm sống từ việc hái và sao chè. Trong khi một số người sao chè bằng các thiết bị công nghiệp để tạo năng suất cao, A Lừ vẫn dùng phương pháp thủ công, cho rằng việc này sẽ cho ra sản phẩm ngon nhất. Song song nghề làm chè truyền thống, A Lừ còn muốn cải thiện đời sống gia đình, chu cấp đầy đủ cho vợ con.
Ở Tà Xùa, A Lừ gặp Kiên, một người "bỏ phố về quê" khởi nghiệp. Kiên phát hiện những cây chè cổ thụ vài trăm năm tuổi có thể cho ra loại chè ngon. Từ đó, Kiên kết bạn với A Lừ để tìm hiểu cách sao và cùng vào rừng hái chè. Hai người ngày càng thân thiết, học hỏi nhau nhiều điều về văn hóa và nếp sinh hoạt.
Tác phẩm được lựa chọn từ hơn 100 dự án phim tài liệu trong chương trình do Tokyo Docs phối hợp với đài NHK tổ chức. Đạo diễn Đào Thanh Hưng cho biết văn hóa người Mông là yếu tố chủ chốt trong phim. "Đâu đó trong bản làng, gia đình hay tâm hồn người Mông, họ vẫn âm thầm gìn giữ những giá trị truyền thống. Đó là chất liệu để tôi giới thiệu về vẻ đẹp riêng biệt của Việt Nam", nhà làm phim nói.
Âm nhạc là điểm nhấn xuyên suốt tác phẩm. Đầu phim là giọng hát của nghệ sĩ Ngô Hồng Quang, phần sáo do Lý Mí Cường đảm nhiệm. Nhà làm phim lựa chọn giai điệu mang âm hưởng núi rừng, kết hợp hình ảnh lao động của con người, tạo nên cảnh sinh hoạt nhiều màu sắc.
Một cảnh trong phim "Sân bóng trên mây", Kiên chở A Lừ đi tìm chè. Ảnh: NHK
Nhà sản xuất tác phẩm - đạo diễn Phan Gia Nhật Linh - cho biết êkíp ghi hình trong gần một năm, mất hàng chục lần di chuyển từ Hà Nội lên Sơn La. Sau khi gặp gỡ nhân vật, đội ngũ xây dựng kịch bản, hồ sơ xin tài trợ dự án và tham gia workshop ở Nhật Bản. Sau đó, câu chuyện trong phim dần hình thành rõ nét, mang đề tài lớn hơn ý tưởng trước đó.
Ông Sugano Makoto, đồng sản xuất phim người Nhật, nhận xét tác phẩm có sự pha trộn, dung hòa về cách kể chuyện, khiến người xem dễ tiếp cận. "Sự khiêm tốn của A Lừ đã kéo khán giả vào câu chuyện. Một trong những cảnh tôi thích nhất là A Lừ cùng vợ rửa bát ngoài trời bằng nước lạnh. Tôi rất ấn tượng với sự quan tâm của anh ấy dành cho vợ", ông Sugano nói.
Trích đoạn hái chè trong phim "Sân bóng trên mây". Video: NHK
Colors of Asia giới thiệu nhiều góc nhìn từ các nước châu Á, phản ánh hiện trạng xã hội như khoảng cách giàu nghèo, sự lạc hậu về giáo dục, mất bản sắc văn hóa hay khoảng cách thế hệ. Bản phát hành tại Nhật của Sân bóng trên mây có thời lượng 30 phút. Hiện đạo diễn Đào Thanh Hưng triển khai dự án thành phiên bản 90 phút, dự định phát hành trong nước.
Đào Thanh Hưng, 46 tuổi, tốt nghiệp Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội năm 2003. Anh từng đạo diễn nhiều phim ngắn, sitcom như Bộ tứ 10A8, Phóng viên vui nhộn.
Năm 2016, Đào Thanh Hưng đoạt giải Dự án phim tài liệu hay nhất châu Á, cho tác phẩm Tiếng hát sau những chấn song (Singing from behind the bars), trong khuôn khổ Asian Documentary Project Market (Hàn Quốc). Năm 2017, phim tài liệu Người mẹ trẻ trên đỉnh Vài Thai được chiếu trong Colors of Asia của đài NHK.
Quế Chi
